Jerozolima - Tel Awiw

Tel Awiw jest bardzo młodym miastem, założonym na początku XX wieku na obrzeżach portu w Jaffie. W 1892 r. port i oddalona o 70 km Jerozolima zostały połączone linią kolejową. Podróż pociągiem pomiędzy oboma miejscowościami trwała wtedy prawie 6 godzin!

Stara stacja kolejowa w Tel Awiwie

W Jerozolimie i Jaffie wybudowano wówczas niemal identyczne stacje kolejowe. Obie są dziś wykorzystywane jako przestrzeń dla organizacji różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych. Stacja kolejowa w Jerozolimie to jedno z niewielu miejsc w mieście, gdzie w czasie szabatu można znaleźć otwarte restauracje lub sklepy.

Stara stacja kolejowa w Jerozolimie

Ogrody bahaitów w Hajfie

Niesamowite ogrody bahaitów to wizytówka Hajfy – trzeciego co do wielkości miasta w Izraelu, a także największego portu pasażerskiego i przeładunkowego w tym kraju.

Wznoszące się na 19 tarasach ogrody otaczają świątynię, w której znajdują się szczątki jednego z założycieli bahaizmu. O ich utrzymanie dba na co dzień aż 100 zatrudnionych na pełen etat ogrodników.

Ogrody bahaitów w Hajfie

Bahaizm to monoteistyczna religia, licząca obecnie od 5 do 6 milionów wyznawców na całym świecie. Powstała w XIX wieku w Iranie, jednak szczątki jej dwóch głównych nauczycieli - Bába i Bahá’u'lláha znajdują na terenach dzisiejszego Izraela – w Hajfie i miejscowości Al-Bahja położonej niedaleko Akki.

Hajfa położona jest na zboczach Góry Karmel. W mieście znajduje się kilka punktów widokowych, z  których można podziwiać widok na port, morze a także położoną w oddali Akkę. Znakomity punkt obserwacyjny  znajduje się przy klasztorze karmelitów bosych Stella Maris.

Klasztor Stella Maris, Hajfa

Gorzki miesiąc

Już niedługo wg żydowskiego kalendarza rozpocznie się miesiąc marcheszwan (lub cheszwan) nazywany gorzkim. Dlaczego? Otóż jest to jedyny miesiąc w żydowskim kalendarzu, w którym nie ma ani jednego święta!

W poprzedzającym go miesiącu tiszri wypadają za to aż cztery:

Rosz HaSzana, czyli żydowski Nowy Rok,

Jom Kippur - Dzień Pojednania,

Sukkot – Święto Szałasów,

Simchat Tora – Radość Tory

W czasie święta Sukkot, które upamiętnia ucieczkę Izraelitów z Egiptu do Kaananu, wiele rodzin stawia na podwórkach szałasy, w których jada się posiłki a nawet sypia. 

Namiot zbudowany z okazji Święta Szałasów

Zupełnie inny przebieg ma z kolei jedno z najważniejszych żydowskich świąt, czyli Jom Kippur . To dzień pokuty i ścisłego postu.  W Izraelu jest to najspokojniejszy dzień w całym roku – nawet niereligijni  Żydzi powstrzymują się wówczas np. od jazdy samochodem. Na zdjęciu poniżej główna ulica Tel Awiwu całkowicie opustoszała w czasie święta.

Fot. Oded Balilty/ Assosciated Press

Świąteczny miesiąc tiszri wypada na przełomie września i października. Warto o tym pamiętać planując wizytę w Izraelu. W czasie świąt nie funkcjonuje transport publiczny, wiele sklepów jest zamkniętych lub ma nieco krótsze godziny funkcjonowania. 

Grillowanie – Izraelczycy w czasie święta Simchat Tora

Kulturowy miszmasz - Tel Awiw - bazar Carmel

Bazar Carmel w Tel Awiwie to miejsce gdzie można zapoznać się z kuchnią różnych zakątków świata.

Przez stulecia Żydzi żyli rozproszeni w diasporze: w Europie, Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie i - jak już wspominałam w poprzednim wpisie – nawet w Azji Centralnej.

Jemeńska dzielnica w Tel Awiwie, okolice bazaru Carmel

Dość duża diaspora żydowska istniała już od czasów starożytnych w Jemenie. Szacuje się, że w momencie powstania państwa Izrael – w 1948 roku - w Jemenie mieszkało około 55 tys. Żydów. W latach 1949-50 większość z nich została przetransportowana do Izraela w wyniku operacji „Zaczarowany dywan”.

Żydzi z Jemenu zaczęli osiedlać się w Tel Awiwie już pod koniec XIX wieku, na obrzeżach portu w Jaffie. Dziś rejon ten znajduje się „na tyłach” popularnego bazaru Carmel (Shuk HaCarmel). Pełno tu miejsc takich jak przestawiona zdjęciu poniżej knajpka.

Prowadzona od lat 30-tych XX wieku niewielka rodzinna restauracja serwuje klasyczne izraelskie potrawy, takie jak hummus, ful czy też szakszuka. 

Uwaga! Dania podawane są z dodatkiem charakterystycznej dla kuchni jemeńskiej, bardzo pikantnej przyprawy o nazwie zhug.