Chanuka

Odwiedzając Izrael w grudniu, w czasie święta o nazwie Chanuka, możemy poczuć się niemalże jak w Polsce w tłusty czwartek. Podczas gdy my pozwalamy sobie na to wysokokaloryczne szaleństwo jedynie przez jeden dzień, Żydzi oddają się jedzeniu pączków, tzw. sufganiyot, przez całych 8 dni, bo tyle dokładnie trwa Chanuka.

Nie tylko ta tradycja związana ze świętowaniem Chanuki może wydać się nam znajoma. W czasie trwania święta dzieci dostają prezenty, a na budynkach użyteczności publicznej i głównych placach miasta umieszcza się dziewięcioramienne świeczniki tzw. chanukije.

To radosne święto upamiętnia zwycięstwo powstańców, którzy w II wieku przed naszą erą pod wodzą Judy Machabeusza przeciwstawili się panującej wówczas w Ziemi Świętej greckiej dynastii Seleucydów.

Seleucydzi próbowali siłą narzucić Żydom swoje tradycje. Szczególne oburzenie wywołało zbeszczeszczenie świątyni w Jerozolimie, która stała się miejscem kultu boga Baala.  Gdy tylko powstańcy pod wodzą Judy odzyskali kontrolę nad miastem, postanowili na nowo zapalić świątynny ogień. Niestety ilość oliwy potrzebnej do zapalenia menory mogła wystarczyć tylko na jeden dzień. Wówczas jednak dokonał się cud i zapalona przez Machabeuszy menora paliła się przez 8 dni. Na pamiątkę tego wydarzenia każdego roku Żydzi zapalają specjalny dziewięcioramienny świecznik tzw. chanukiję. Każdego dnia Chanuki zapala się na niej jedną świecę. Jedna ze świec – szamasz jest świecą dodatkową, od której zapala się kolejne. W czasie święta je się także tradycyjne potrawy przyrządzane na oleju, takie jak placki ziemniaczane - latkes oraz wspomniane już wcześniej pączki - sufganiyot. 

Kalendarz żydowski oparty jest na fazach księżyca, w którym rok trwa 345 dni, a każdy miesiąc ma po 29 lub 30 dni. Dlatego też w stosunku do kalendarza gregoriańskiego obchodzone w Izraelu święta są ruchome. Chanuka trwa 8 dni ,począwszy od 25 dnia miesiąca kislew, tegoroczne święto rozpoczęło się zatem 16 grudnia po zmroku.